Gazze'de ateşkese rağmen yetersiz beslenme sürüyor, BM savaşın etkilerinin nesiller boyunca devam edeceği uyarısında bulundu

Gazze'de İsrail'in hava saldırılarının durmasına ve ateşkesin yürürlüğe girmesine karşın bölgeye insani yardım girişlerinde sorunlar ve yetersiz beslenme devam ediyor. BM, aylarca süren yetersiz beslenmenin Gazze'deki çocukların gelecek nesillerini etkileyecek kalıcı sonuçlar bırakacağı uyarısında bulundu.

(ANKARA) - Gazze’de İsrail’in hava saldırılarının durmasına ve ateşkesin yürürlüğe girmesine karşın bölgeye insani yardım girişlerinde sorunlar ve yetersiz beslenme devam ediyor. BM, aylarca süren yetersiz beslenmenin Gazze’deki çocukların gelecek nesillerini etkileyecek kalıcı sonuçlar bırakacağı uyarısında bulundu.

BM Nüfus Fonu (UNFPA) kısa süre önce yaptığı açıklamada, Gazze’deki hamile kadınlar ve bebeklerde görülen yetersiz beslenmenin “nesiller boyu süreceğini” ve şu anda dünyaya gelen çocuklarda “ömür boyu bakım gerektirecek sağlık sorunlarına yol açabileceğini” vurguladı.

UNFPA temsilcisi Andrew Sapperton, “Gazze’de her dört kişiden biri açlık çekiyor, bunların arasında 11 bin 500 hamile kadın bulunuyor” dedi. Sapperton’a göre, bu koşullar nedeniyle yeni doğan bebeklerin yüzde 70’i prematüre veya düşük kilolu olarak dünyaya geliyor. Savaş öncesinde bu oranın yüzde 20 olduğu belirtildi.

Ayrıca, bölgedeki hamileliklerin üçte biri “yüksek riskli” olarak değerlendiriliyor ve anne ölüm oranı artmış durumda. Ancak “yetersiz beslenme” Gazze’deki tek sorun değil. İlaç eksikliği, tıbbi altyapının tahribatı ve hastanelerin büyük oranda devre dışı kalması da krizi derinleştiriyor. İki yılı aşkın savaş boyunca Gazze’deki hastanelerin yüzde 94’ü hasar gördü veya tamamen yıkıldı, doğum ve acil obstetrik bakım sağlayan kurumların sadece yüzde 15’i çalışıyor. Okullar, üniversiteler, elektrik ve içme suyu altyapısı da büyük ölçüde tahrip oldu. Ateşkes sonrası yardımların girmeye başlamasına rağmen durum hâlâ kritik.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), önceki gün yaptığı açıklamada, Gazze’deki sağlık sisteminin yeniden inşası için en az 7 milyar dolara ihtiyaç olduğunu bildirdi. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Gazze’de tam kapasite çalışan hiçbir hastane kalmadı. 36 hastaneden sadece 14’ü kısmen hizmet verebiliyor; ilaç, ekipman ve sağlık personeli sıkıntısı çok ciddi boyutlarda” dedi.

“Kayıp bir nesil” tehlikesi

UNICEF de savaşın ardından bütün bir neslin kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. UNICEF Orta Doğu Bölge Direktörü Edouard Beigbeder, “Okulların yüzde 85’i yıkıldı ya da kullanılamaz durumda” dedi. Kalan okulların birçoğu yerinden edilmiş siviller için barınak olarak kullanılıyor; bu da Gazze’deki çocuklar için üçüncü veya dördüncü eğitim yılının da kaybedilmesi anlamına gelebilir. UNICEF tahminlerine göre, en az 17 bin çocuk anne veya babasından birini ya da her ikisini kaybetti; bazıları tamamen yalnız kaldı.

70 milyar dolarlık yeniden inşa

BM Kalkınma Programı (UNDP) daha önce Gazze’nin yeniden inşasının yaklaşık 70 milyar dolara mal olacağını ve bu sürecin en az 10 yıl, hatta birkaç on yıl sürebileceğini tahminini açıklamıştı.

Yaklaşık 193 bin bina, yani Gazze’deki toplam yapıların yüzde 78’i, yıkıldı. Sadece Gazze şehir merkezinde binaların yüzde 83’ü tamamen yıkılmış veya hasar görmüş durumda. Altyapının yüzde 90’ı yok oldu; su, elektrik ve kanalizasyon sistemleri çöktü. Yol ağının yüzde 68’i ağır hasar gördü.

Ayrıca, İsrail ordusunun attığı binlerce bombanın patlamadığı bildirildi. BM Mayın Eylem Servisi (UNMAS), Gazze genelinde yaklaşık 7 bin 500 ton patlamamış mühimmat bulunduğunu ve bunların temizlenmesinin yaklaşık 14 yıl süreceğini tahmin ediyor.