Yozgat'ta tarımsal üretimde büyük kayıp... Yozgat Ziraat Odası Başkanı Açıkgöz: "Daha önce 100 ton buğday satan kişi 20- 25 ton buğdayla geldi"

Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, bu yıl çiftçinin çok büyük sıkıntı içerisinde olduğunu belirterek, kuraklık ve dolu afeti nedeniyle tüm tarımsal ürünlerde önceki yıllara göre yüzde 70 oranında kayıp olduğunu, devlet tarafından destek verilmemesi halinde çiftçinin yeni sezon için tarlasına tohum atmasının mümkün olmadığını söyledi. Açıkgöz, "Çiftçi tarlasını sürdü, kazayağını çekti, ekti, ilacını attı, gübresini attı. Bugün ise tarlaya gidiyor, bomboş. Daha önce 100 ton buğday satan kişi, 20- 25 ton buğdayla geldi" dedi.

Haber: Seyfi ÇELİKKAYA

(YOZGAT) - Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, bu yıl çiftçinin çok büyük sıkıntı içerisinde olduğunu belirterek, kuraklık ve dolu afeti nedeniyle tüm tarımsal ürünlerde önceki yıllara göre yüzde 70 oranında kayıp olduğunu, devlet tarafından destek verilmemesi halinde çiftçinin yeni sezon için tarlasına tohum atmasının mümkün olmadığını söyledi. Açıkgöz, "Çiftçi tarlasını sürdü, kazayağını çekti, ekti, ilacını attı, gübresini attı. Bugün ise tarlaya gidiyor, bomboş. Daha önce 100 ton buğday satan kişi, 20- 25 ton buğdayla geldi" dedi.

Türkiye’nin önemli tarım bölgelerinden Yozgat’ta bu yıl kuraklık, mevsim normallerinin üzerindeki hava sıcaklığı, dolu afeti tarım sektörünü büyük oranda zarara uğrattı. Bir yıl emek verdiği tarlasından ürün alamayan ve devlet desteği bekleyen bölge çiftçisi, kendilerine gerekli desteğin verilmemesi halinde yeni sezon için tarlaya uğramalarının mümkün olmadığını belirtti. Yaşanılan olumsuzluklar nedeniyle, önceki yıllara oranla tarım ürünlerinde yüzde 70’lik bir kaybın olduğu kaydedildi. Çiftçinin tarlasından ürün kaldıramadığı için Tarım Kredi'ye ve Ziraat Bankası'na olan borçlarını ödeyemeyecek durumda olduğu, borçların faizsiz ertelenmesi gerektiği kaydedildi.  

"Geçen sene 10 bin 300 liraya aldığımız gübre 30 bin lira olmuş"

Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesi çiftçilerinden Mustafa Akyürek, tarımsal girdi maliyetleri artarken ürettikleri ürünün yerinde saydığını belirterek, şöyle konuştu:

"Köylüyüm, çiftçiyim, emekçiyim. Geçen sene 10 bin 300 liraya aldığımız gübre 30 bin lira olmuş. Mazot 38 liraydı, 55 lira olmuş. Evvelden petrolle ücretsiz mazot verirdi şimdi petrole varamıyoruz. Cebimizde sigaramız, harçlığımız yok, paramız yok. 10 liraya buğday satıp biz ne kazanacağız? Kendin üçe katıyorsun gübreni, mazotunu, tohumunu, ilacını, bize de fiyat verirken geçen sene 9 liraya buğday sattık, şimdi 12 liraya satacağız. Bize yaşama hakkı tanımıyorsunuz. Krediyle traktör aldık, malzeme aldık, şimdi borcu ödeyemiyorum. 10 liraya buğday satıp da tohum, gübre mi alacağım banka borcunu mu ödeyeceğim. Tarım Kredi tefeci gibi çalışıyor. Bankada limitin varsa orada da var. Bu nasıl iştir? Ben anlamadım ki. Biz de yaşamadık tanımıyorsunuz. Suriye'ye mi gidelim? Suriyeliyi göndermiyorsunuz. Bizi bari gönderin gidelim. TEDAŞ ayrı bir zulüm ediyor bize burada. Hani söz vermiştin, seçim vaadiydi, aylık fatura ödetmeyecektin çiftçine. Ne oldu? Ayın birinde faturayı yazıyor, 10’unda ödeyeceğin faturayı diyor. Ödemesen de anayasaya da karşı geliyorlar. Kocaman asma kilidi getirip vuruyorlar trafomuza. Yazık, günah değil mi bize? Biz nasıl üreteceğiz bu şekil? Şu alnımızın terine bakın. Etmeyin ya. Bu kadar zulüm etmeyin."

"Daha önce 100 kilo alan kişi 20- 30 kilo arası alıyor"

Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, bu yıl yaşanılan sorunlar nedeniyle çiftçinin hayal kırıklığı yaşadığına vurgu yaptı, şunları söyledi:

"35 köyümüzü dolu vurdu. Dolu vurmayan yerlerde 100 kiloyla, 200 kilo arası çıkıyor buğday. Nohutlara gelirsek 30 kilo, 20 kilo, çoğu tarlaya biçerdöver sokmuyorlar, hayvanları bırakıp yayıyorlar. Bu son sıcaklar komple kavurdu içi dolmadan nohudu. Daha önce 100 kilo alan kişi 20 kilo, 30 kilo arası alıyor, çoğu yere biçerdöver girmiyor. Bu sene sıkıntı yaşıyoruz. Bunu yetkililere tamamen intikal ettirdik. Gerek Tarım İl Müdürlüğü, gerek valilik, gerekse bakanlık konuya vakıflar ama şu ana kadar hiçbir gelişme olmadı. Hayvan pazarları da kapalı, vatandaş ne hayvanını satıyor ne buğdayını satabiliyor. Tarım Kredi tepesine çöktü, Ziraat Bankası tepesine çöktü, piyasa borçları var, gübre alanlar var. Gerçekten sıkıntılı bir yıl yaşıyoruz. Bunu çiftçi taşıyabilecek mi? Ben tahmin etmiyorum. Ben de bir çiftçiyim. Benim yüzde 70 kaybım var, şahsıma. Çiftçi de aynı, yüzde 70 kayıp, büyük bir kayıp. Herkesin bir beklentisi vardı, iki yıldır bunun peşindeydi. Çiftçi, tarlasını sürdü, kazayağını çekti, ekti, ilacını attı, gübresini attı. Bugün ise tarlaya gidiyor, bomboş. Daha önce 100 ton buğday satan kişi, 20 ton, 25 ton buğdayla geldi. Nohut dediğim gibi 100 kilo alan kişi 25 kilo alıyor, bunu nasıl taşıyacak? Ama büyüklerimiz bir afet yılı mı yaşatır, Tarım Kredi, Ziraat Bankası'na faizli faizsiz ertelettirebilir mi?"

"Çiftçimiz traktörünü satacak, traktörünü alan yok"

Açıkgöz, çiftçinin çok zor durumda olduğunu hatırlatarak, "Çiftçimiz traktörünü satacak, traktörünü alan yok. Hayvanını satacak, pazar yok. Büyük bir sıkıntı içerisinde, bunu defalarca gündeme getirdik. Sayın vekillerimiz, sayın siyasilerimiz bunun üstüne eğilmesi lazım. Şu an bizim ilimizin gündeminde en ağır sıkıntılı olan, acil, ivedilikle ihtiyacı çiftçinin. 20 gün kaldı, 20 gün içerisinde tarım krediler borçlu listesine gönderecek, Ziraat Bankası gönderecek. Bu insanlar ödeyemezse kırmızı kalem yiyecek. 2026 hasadını da, tarlasını hazırladı ekecek. Gübresi yok, tohumu yok, mazotu yok, ister istemez sıkıntılı bir yıl. Devlet büyüktür, devlet babadır. Devlet belki taşıyabilir ama çiftçi şu an taşıyacak durumu kalmadı. Ondan dolayı büyüklerimizin hassasiyetle ilimizin sıkıntısını görmelerini arzu ediyoruz" diye konuştu.

"Bu sene de daha büyük borca girdi çiftçi, ekemez hale geldi"

Açıkgöz, şunları kaydetti:

"Geçen yıl da kuraklık vardı ama bu kadar değildi, 250-300 kilo aldığımız oluyordu. Nohutta 80-100 kilo aldığımız oluyordu. Ama bu yıl büyük bir silindir geçti üstümüzden. 2024 ile 2025’i emsal tutmak mümkün değil, yüzde 70’lik daha kayıp var. Geçen yıl borcundan geldik, bu sene de daha büyük borca girdi çiftçi, ekemez hale geldi. İddia ediyorum, çiftçimizin yüzde 60’ı gübresini, mazotunu alıp da, tohumunu bulup da eksin. Bugün tohum 30 liradan bahsediyorlar. 13 liraya buğday satacak, 30 liraya tohum alacak. Çıkan buğdayların yüzde 95’i tohum olmaz. Cılız hale gelmiş, içini doldurmamış, kavurmuş. Bunu ekse de zaten ürün alamayacak. Bu insanların tohum alması gerekiyor, tohum da 25 lira ila 30 lira arasına tekabül ediyor, yani 30’a da satan var, 32’ye de var, 25’e de var. Bir arpayı 25 liraya alırsa, gübre 32 bin lira olmuş, 25 liralık, 26 liralık gübre 32 bin lira olmuş. Mazota zam geldi, 48 liradan 55 lira oldu. Çiftçinin girdi maliyeti gittikçe yükseliyor, yük üstüne yük biniyor. Bunu taşıyabilecek mi? Büyüklerin vicdanına bırakıyorum."