TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu... DEM Partili Celal Fırat: "Elektrik faturalarını ödeyeceğinizi belirttiğiniz cemevlerini ibadethane olarak kabul ediyor musunuz"

(TBMM) - DEM Parti İstanbul Milletvekili Celal Fırat, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde; Bakanlığa bağlı Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'nın kurulmasına tepki gösterdi. Fırat, "Cemevlerine bir kayyum atama makamı olarak kurulan bu başkanlık, Alevilere dair asimilasyon çalışmalarının karargahı haline gelmiştir. Amacınız tamamen asimilasyondur, kendinize ve iktidarın ihtiyacına göre bir Alevilik yaratmaya çalışıyorsunuz" dedi. DEM Partili Fırat, Bakan Ersoy'a; "Elektrik faturalarını ödeyeceğinizi belirttiğiniz cemevlerini ibadethane olarak kabul ediyor musunuz?" diye sordu.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Komisyon Başkanı AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş'un başkanlığında toplandı. Komisyonda, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçesi görüşülüyor. Bakan Mehmet Nuri Ersoy, bakanlığının bütçesine ilişkin milletvekillerine sunum yaptı.

Bakan Ersoy'un sunumunun ardından milletvekilleri bütçeyle ilgili görüşlerini açıklıyor. DEM Parti İstanbul Milletvekili Celal Fırat, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'nın kurulmasına tepki gösterdi. 

"Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'nı kurma amacınız asimilasyondur"

Bakan Ersoy'a, "Alevilik inancıyla ilgili bir kurumun sizin bakanlıkla ne ilgisi var? Alevilik bir turizm işi midir? Alevilik Kültür-sanat işi midir" sorularını yönelten Fırat, "Bu kurum ilk kurulduğunda cemevlerinin ihtiyaçlarının karşılanacağı, birçok kurumun imar sorunu ile ilgili çözüm üretileceği dillendirildi, yetkililer tarafından. Ancak, Bakanlığınız bünyesinde, Alevi toplumunun bütün karşı çıkmalarına rağmen, Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı kurdunuz. Cemevlerine bir kayyum atama makamı olarak kurulan bu başkanlık, Alevilere dair asimilasyon çalışmalarının karargahı haline gelmiştir. Amacınız tamamen asimilasyondur, kendinize ve iktidarın ihtiyacına göre bir Alevilik yaratmaya çalışıyorsunuz" dedi.

"Alevi pirlerini devlet memuru haline getirerek inanç yok edilmek isteniyor"

Fırat, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir gece kararnamesiyle Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'na Ali Rıza Özdemir'in atadığına dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Cumhurbaşkanı Erdoğan bir gece kararnamesi ile Türk-İslamcı ülkücü kimliğiyle bilinen ve Alevi asimilasyonu çalışmalarında görev alan Ali Rıza Özdemir’i atamıştır. Bu atamayla Aleviler ve örgütlü oldukları Alevi kurumları, Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın kurulum aşamasındaki itirazlarında; bir asimilasyon merkezi olacağına dair endişeleri resmen teyit edilmiş ve bu yönde politikaları her geçen gün artarak devam etmektedir.

Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, tüm cemevlerini gezerek kendilerine biat etmeleri şartıyla kadro ve maaş vadedip, yola ikrar verenleri devlet imkanlarını kullanarak yoldan çıkarmaya çalışmaktadır. Alevi pirlerini devlet memuru haline getirerek inancın yok edilmesinin bizzat kendilerine yaptırtmak istenmektedir.

Alevilikte 'Hizmet hak için' yapılır. Dedeler, analar, babalar, pirler, mürşitler, maaş almazlar, taliplerin hakkullahlarıyla yaşarlar. Dedelere maaş gibi Alevi inancında asla yeri olmayan vaatlerle Alevi inanç hizmeti sunan pirleri de camide önlerine konan hutbeyi okuyan diyanet imamına çevirmek isteyenlere Aleviler rızalık vermemektedir.

Bu kurum Alevileri Türklük üzerinden tanımlıyor. Alevilik sadece Türklüktür diyorsanız eğer '72 millete aynı nazarla bakarız'ı hiç anlamamış ve Aleviliği hiç bilmiyorsunuz demektir. Ya da çok kötülük içeren bir projenin içindesiniz demektir. Halbuki Alevilik, Türktür, Kürttür, Araptır, Farstır, Arnavuttur, Romandır. Kısacası Alevilik insandır."

Fırat, Bakan Ersoy'a, "Yaz aylarında Macaristan’da yapılan Büyük Hun Kurultayı'nın Alevilikle ne ilgisi var? Cemevi başkanlığı buraya katılmış ne kadar bütçe ayırdı merak ediyoruz? Hacı Bektaş’ta yaptığınız ve ülkücü işaretleriyle kamuoyuna servis ettiğiniz gençlik kampının bütçesi nedir? Yine bu yıl Alevilere alternatif yapmaya çalıştığınız Hacı Bektaş etkinliklerinin bütçesi ne kadardır" sorularını yöneltti. 

İhale iddiaları...

Fırat, Kerbela ziyareti programı için 2 milyon TL, Avrupa’da ki canlar ile buluşmalar için 2 milyon TL, Şah İsmail Sempozyumu ve İranda Erdebil Tekkesi ziyareti için 3,5 milyon TL, Dersim'de yapılan sempozyum için 890 bin TL, Sücaaddin Veli Kültür ve Turizm Derneği'nin organizasyonuna 1 milyon TL bütçe ayrıldığını belirterek şöyle konuştu:

"Bu ihaleleri alan firmanın kimler olduğu, başkan yardımcısı olan Hasan Ali Uzun’un bu organizasyon ve ilgili derneklerle bağının ne olduğu izaha muhtaçtır. Başkan yardımcısı Hasan Ali Uzun aynı zamanda Sücaaddin Veli Kültür ve Turizm Derneği Başkanı'dır. 8'inci Uluslararası 28'inci Ulusal Seyit Sücaaddin Veli Anma etkinliğine başkanlık bütçesinden 1.050.000,00 TRY’i aktarmıştır. Yine başkanlık tarafından Isparta Sinan Dede Türbesi Aşure Programına 230.000,00 TL aktarılmıştır. Sinan Dede Türbesi Yaptırma ve Yaşatma Derneği Başkanı, Başkan Yardımcısı Hasan Ali Uzun’un yakınıdır.

Bu kurumun tartışmalı bir çalışması ise Alevi Ansiklopedisi hazırlama girişimidir. Bir diğeri, para ödüllü de olan, nefes, duaz imam, deyiş ve muharremiye ses yarışmasıdır. Bunlarla resmen Alevi toplumuna hakaret ediliyor. Fakir fukaranın alın terinden aldığınız vergileri aktardığınız bu kurumun yaptığı sempozyumlara, çalıştaylara, yayın faaliyetlerine, toplu ziyaretlere, eğitimlere milyonlar harcıyorsunuz. Bu başkanlık eşe dostlara para aktarmak için mi kurulmuştur? Alevilikte her lokma kutsaldır. Aleviler kurumu da bu haram bütçeyi de istemiyor. Sizin bu bütçeniz, Alevileri asimile etme bütçesidir. Bu bütçe zararlı, bu bütçe hastalıklıdır. Bu kurumu da bu zihniyetini de asla kabul etmeyeceğiz."

Fırat, Alevi inancında önemli kutsal mekan ve yerlere el konulduğunu öne sürerek, "Başta Hacı Bektaş’ı Veli Dergahı olmak üzere, Alevi inancında önemli kutsal mekan ve yerlere el konulmuştur. Bazıları müze statüsündedir. Bazılarına hoparlör takılmış ezan okunuyor. Bazılarında cem ibadeti yapmak yasaktır. Bazıları davalıktır. Tek cümle ile söylersek, Alevilerin kutsal dergahlarını ve mekanlarını geri verin, coğrafyasını, inancını kültürünü tahrip etmekten vazgeçin" diye konuştu.

"Elektrik faturalarını ödeyeceğinizi belirttiğiniz Cemevlerini ibadethane olarak kabul ediyor musunuz?"

Fırat, Alevi ve Bektaşi Cemevi Başkanlığı ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı'na soru önergesi verdiklerini ama cevap alamadıklarını ifade ederek, "Bu sorularımıza Kültür Bakanı cevap vermiyorsa; Ali Rıza Özdemir cevap versin" dedi. Fırat, şu soruları yöneltti:

"Her yıl ağustos ayının 16-17-18 günlerinde Alevi Kurumları ve Hacıbektaş Belediyesinin ortaklaşa düzenlediği Hacı Bektaşi Veli’yi anma etkinliklerine, bu sene Bakanlığınıza bağlı Alevi Bektaşi Başkanlığının bu geleneği yok sayarak aynı tarihte yasakçı anlayışla alternatif etkinlik düzenlemiş ve orada gerginlik yaşanmasına sebep olmuştur.

Bakanlığınıza bağlı Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı neden Hacı Bektaş etkinliklerinde yereldeki kurumlara alternatif etkinlik düzenlemektedir? Amacınız tam olarak nedir? Hacı Bektaş ilçesinde düzenlenen etkinlikte Hacı Bektaş Veli’nin elinde Aslan ve Ceylan tuttuğu resmin deforme edilerek bu semboller neden çıkartılmıştır ve bununla ne hedeflenmektedir? Hacı Bektaş Veli Dergâhı Alevilere teslim edilmesi gerekiyorken neden Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı bir müze statüsü verilmiştir?

20 Nisan 20024 tarihli ve 32523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 'Cemevlerinin Aydınlatma Giderlerinin Ödenmesine Dair Yönetmelik'in 5. maddesi uyarınca; cemevlerinin elektrik faturalarının Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Alınan bu kararla temelde yine ne olduğu belli olmayan bürokratik bir süreç yaratılmakta ancak tüm bunlara rağmen milyonlarca Alevinin ibadethanemdir dediği cemevleri tanınmamaktadır. Cemevlerinin elektriğinin ödenmesi için bu asimilasyon kurumuna dilekçe vermesini isteyen il kültür müdürlükleri niye kendi ödemeyip de bu kuruma yönlendiriliyor? Elektrik faturalarını ödeyeceğinizi belirttiğiniz cemevlerini ibadethane olarak kabul ediyor musunuz?

Alevi ve Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı para ödüllü 'Alevi-Bektaşi Deyiş, Nefes, Semah, Duaz-ı İmam ve Muharremiyye Güzel Okuma Ses Yarışması' düzenlediğini kamuoyuna duyurmuştur. Biz diyoruz ki; Alevi inancının deyiş, nefes, semah, duaz-ı imam gibi ibadet ritüellerinin parayla yan yana getirilmesi Alevi toplumunu asimile etme süreçlerinin bir parçasıdır. Deyiş, nefes, semah, duaz-ı imam para ödüllü bir yarışmaya malzeme yapılamaz. Alevilerin ibadet ritüelleri olan deyiş, nefes, semah ve duaz-ı imamı parayla ölçülen bir yarışmanın parçası yapmak Başkanlığınızın hangi görevleri arasında vardır? Tamamen cem erkanında yapılan semahlara, söylenen deyişlere, duaz-ı imamlara hangi parayla değer biçilebilirsiniz?

Bilindiği gibi tüm Alevi toplumu, Dedeler ve Alevi kurumları Cemevlerini ibadethane olarak görmektedir. Bu görüşlerini hükümet yetkilileri meclis ve kamuoyuyla açık bir şekilde paylaşmaktadır. Türkiye’de cemevlerinin de diğer ibadethaneler gibi hukuki olarak tanınması gerektiği yönündeki 2014 yılı AİHM kararının gereği yapılmadan neden Alevi toplumunun inancına müdahil olmaya çalışıyorsunuz? Cemevilerinin ibadethane statüsüne kavuşmasıyla ilgili bir girişiminiz olacak mıdır?"