Haber: Seyfi Çelikkaya
(YOZGAT) - Yurt genelinde bu yıl etkili olan kuraklık cevize de olumsuz etki yaptı. Hasadı tamamlanıp, pazar tezgahlarındaki yerini alan cevizin rekoltesi yüksek olmasına karşın, özellikle Yozgat bölgesinde yetişen cevizlerde kararma, çürük oranının bazı hastalıklara bağlı olarak fazla olduğu belirtildi. Yozgat Bozok Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Hakan Keleş, cevizlerin yaprak dökmeye başladığını hatırlatarak, ceviz üreticilerinin kış soğukları ve don olaylarına karşı şimdiden tedbir almaları gerektiğini söyledi.
Türkiye’nin önde gelen tarım bölgelerinden Yozgat’ta hububata alternatif olarak meyve bahçeleri arasında ceviz de önemli yer tutuyor. Yozgat’ta ekolojik şartların meyveciliğe uygun olduğu belirtilerek, il genelinde meyveciliğe doğru bir yönelmenin olduğu ifade edildi. Meyveciliğin henüz tam oturmaması beraberinde de bazı sorunları getiriyor. Bu yıl, soğuk ve don olayından fazla etkilenmeyen ceviz ağaçları, zamanında düşmeyen yağışlardan dolayı hasta olan meyveler verdi. Cevizlerin kabuk ve içlerinde siyahlıkların bulunmasının yanında rekoltenin de yüksek olması pazar fiyatını etkiledi. Geçen yıl 130 ila 170 lira arasında satılan ceviz bu yıl pazarda 80 ila 150 lira arasında alıcı buluyor. Pazarcı esnafı, "Bu sene ceviz bol, bol olduğu için de ucuz" dedi.
"Verim fena değil ama bazı problemler var"
Yozgat Bozok Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Hakan Keleş, yurt genelinde ceviz veriminin yüksek olduğunu, ancak diğer bazı faktörlerle birlikte kuraklığa bağlı bazı sorunların olduğunu söyledi. Keleş, çiftçilere şu uyarıları yaptı:
"Bu sene donlardan kaynaklı problemleri çok fazla yaşamadık, iklim biraz daha ılıman geçtiği için. Bundan dolayı rekolteler hasada gelen ağaçlar da gördüğümüz kadarıyla, Türkiye genelinde aslında verimlerimiz fena değil ama bazı problemler var, bu da şu kaynaklı; yağmurların zamansız birazcık yağması. Bu sene zaten tam yağmur alma dönemimizde yağmurların biraz daha vakitsiz yağdığından dolayı kuraklık problemleri yaşadık. Daha öncesinde, ilaç zamanlarında atılması gereken ilaçlar atıldığı dönemde yağan yağmurlardan kaynaklı bazı hastalıklarda, zararlarda etkili olması konusunda bazı problemler yaşandı. Bu Yozgat özelinde özellikle çok fazla görüyoruz. Burada çok büyük kapama bahçeler olmadığı için sadece ceviz üzerine genelde ev önü, bahçe önü ya da hobi amaçlı yapıldığı için tabii çiftçilerimiz de çok bilinçli bir şekilde müdahalelerde bulunmuyorlar. Bundan kaynaklı da bazı problemler olabiliyor cevizlerde. Mesela bu dönemlerde, şimdi artık cevizler yaprak dökmeye başladı, sezonun sonuna geldik, hasatlar yapıldı.
"Ceviz ağacı da iyi bakım gerektiren bir ağaç"
Tam bu dönemde aslında Yozgat gibi karasal iklime sahip bölgelerde cevizler kış soğuklarından, donlardan zarar görebiliyorlar. Bundan dolayı bu problemleri yaşayan çiftçilerimiz varsa, bir sonraki sene, bir sonraki dönem için hazırlıklı olmalarında fayda var. Bunun için ne yapabilirler? Ağaçlarını boyayabilirler, beyaz boyalarla, plastik boyalarla. Ya da uygun materyallerle ve tam topraktaki kirecin, özellikle bizim Orta Anadolu'da kireçli toprakların yoğunluğu fazla olduğu için bu da bazı besleme problemlerine ve ağacın gelişiminde problemler yaratabiliyorlar. Tam bu dönem PH'ı yükseltmek ya da düşürmek için yapılacak müdahalelerin zamanı. Kükürt kullanaraktan toprak PH'ını düşürerek ve düşürme vasıtasıyla da beslenmeden daha iyi yararlanma vasıtasıyla ağaçlardan önümüzdeki dönemde biraz daha fazla verim elde edebilirler. Ama asıl önemli konu cevizde, her ne kadar büyük kuvvetli ağaçlar olarak tanınsalar da iyi bakım gerekti, ondan dolayı önemli. Özellikle bahar dönemi ve sonrasında ilaçlamaya, yağmurlama sonrası tekrarlamaya gerekirse ilaçlamaları ya da gübrelemeleri, dikkat etmelerini öneriyorum, çiftçilerimize."
