(ANKARA) – Hava sıcaklıklarının düşmeye başladığı sonbahar ayları, özellikle yaşlı bireylerde “mevsimsel sendrom” olarak tanımlanan sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor. Uzmanlara göre asıl neden soğuk hava değil; vücudun değişen ısıya, nem dengesine ve basınca verdiği dolaşım yanıtı. Kalp ve beyin damarlarındaki ani kasılmalar, yorgunluk, baş dönmesi, tansiyon dalgalanmaları ve denge bozukluklarına yol açabiliyor.
Damar sistemi ısı değişimine en hassas organlardan biri
Kardiyoloji ve geriatri uzmanları, sonbaharda sabah ve akşam sıcaklık farklarının 10–15 dereceyi bulmasının vücudu ciddi şekilde zorladığını belirtiyor. Bu fark, damarların genişleme ve daralma refleksini etkileyerek dolaşım dengesini bozuyor.
Uzmanlara göre, yaş ilerledikçe damar duvarlarının elastikiyeti azaldığı için bu değişime uyum sağlamak zorlaşıyor. Bu da halsizlik, baş ağrısı ve ani tansiyon düşmesi gibi şikayetlere neden olabiliyor.
“Hava değil, dolaşım etkileniyor”
Sonbahar yorgunluğu genellikle “hava değişti, enerjim azaldı” şeklinde yorumlansa da doktorlara göre sorun aslında damar sisteminin tepki hızında. Soğuyan hava, damarlarda büzülmeye yol açarken kan basıncı artıyor; kalp bu durumda daha fazla güç harcamak zorunda kalıyor.
Ayrıca azalan güneş ışığı ve düşen D vitamini seviyesi de kas ve damar sağlığını olumsuz etkileyerek tabloyu ağırlaştırabiliyor.
Kimler daha fazla risk altında?
65 yaş ve üzeri bireyler
Kalp, tansiyon ve diyabet hastaları
Damar sertliği tanısı almış kişiler
Soğuk havada uzun süre kalanlar
Az sıvı tüketen veya hareketsiz yaşam sürenler
Uzmanlar, bu grupların sonbaharda ani sıcaklık değişimlerine karşı daha dikkatli olması gerektiğini belirtiyor.
Basit önlemlerle korunmak mümkün
Hekimler, “Yaşlı bireyler sabahları ani kalkışlardan kaçınmalı, bol sıvı tüketmeli ve kat kat giyinmeli” uyarısında bulunuyor. Ev ortamının ne çok sıcak ne de çok kuru olması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, ideal iç ortam sıcaklığının 20–22 derece arasında tutulmasını öneriyor.
Ayrıca yürüyüş gibi hafif fiziksel aktivitelerin düzenli yapılması, hem dolaşım hem de denge sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor.
Tansiyon takibi ve ilaç düzeni önemli
Sonbaharda tansiyon dengesizliği yaşayan bireylerin, özellikle sabah-akşam ölçüm yapması ve ilaçlarını düzenli alması büyük önem taşıyor. “Bu dönem, ilaç dozlarının yeniden ayarlanması için en doğru zamandır” diyen uzmanlar, düzenli doktor kontrolünün hayat kurtarıcı olabileceğini vurguluyor.
Sonbahar sendromu geçici ama ihmal edilmemeli
Uzmanlara göre bu tablo genellikle geçici ve birkaç haftada vücut yeni ısı düzenine uyum sağlıyor. Ancak kalp veya tansiyon hastaları için bu süreç daha riskli olabilir. Bu nedenle belirtiler uzun sürerse mutlaka hekim kontrolü öneriliyor.
Kaynak: Haber Merkezi
