Merhaba kıymetli okurlar ve takipçiler…
Uzun zaman beri dikkatimi çeken ve yazmak istediğim konulardan biri de muhtarlıkların artık şehir ve büyükşehirler de işlevini yitirdiği gerçeğidir. Öncelikle başlığı okuyup bana kızanlarınız, serzenişte bulunanlarınız elbette olacaktır. Ben “Taşralar hariç, şehir ve büyükşehirler de muhtarlıklar kaldırılmalıdır.” Düşüncesini savunuyorum. Teknoloji yönünden Dünya’yı yakından takip eden bir ülke konumunda olan Türkiye Cumhuriyeti, Dijital Dünya’nın da sağladığı avantajlar sayesinde artık vatandaşlarına hızlı hizmet sunabilme potansiyeline erişmiş durumda.
Günümüzde artık E-Postalara anlık cevap verebiliyoruz. Çevremizle çabucak iletişime geçebiliyoruz. Yeni yerler keşfedip, kimseden yardım almadan uygulamalar üzerinden yol tariflerine erişe biliyoruz. Ve sayabileceğimiz yüzlerce, binlerce hayatımızı kolaylaştıran uygulamaya Dijital Dünya üzerinden ulaşabiliyoruz.
Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı yatırımla Dijital Dünya’nın bizlere kolaylık sağladığı önemli uygulamalardan biri de E-Devlet sistemi. E-Devlet sistemi üzerinden tapu işlemlerinden, soy ağacımıza kadar, SSK primimizden, diplomalarımıza kadar, sertifikalarımızdan, mahkeme tarihlerine kadar, askerlik terhis belgesinden, nüfus bilgilerimize, belgelerimize kadar ve daha fazlasına artık tek tuşla erişebiliyor, lazım olan işlemi gerçekleştirebiliyoruz. Bu uygulamayı kullanmak istemeyenlerde zaten, Kaymakamlıklar da, belediyeler de bulunan yetkili mercilere giderek sorunlarını çözüme ulaştırabiliyor.
Türkiye’de 32 bin 164 mahalle, 18 bin 291 köy mevcut. Sadece İstanbul gibi 18 milyonluk şehir de 964 mahalle bulunuyor. 964 mahalle demek, 964 muhtar ve sekreter anlamına geliyor. Bu muhtarlıkların elektrikten, doğalgaza, internetten, muhtelif giderlerine ve ödenen maaşların vatandaşların cebinden çıktığını biliyoruz. 39 ilçeye sahip olan İstanbul'da 20 - 25 mahalleli bir ilçedeki muhtarlığın vatandaşa maliyeti yıllık ortalama 15 milyon TL'dir. 964 Mahalle muhtarlığının vatandaşa maliyeti yıllık 550 Miyon TL! Bu rakam sadece İstanbul için geçerli. İzmir, Ankara, Adana, Bursa, Kocaeli gibi milyon nüfuslu şehirlerdeki mahalleleri eklersek kaç tane 550 Milyon TL yapar! Lütfen bir düşünün.
Diğer acı bir gerçek şudur ki, şehir ve büyükşehirler de çoğu muhtar “emri” mülkiyeden değil, siyasetten alıyor. Bu durumda muhtarlıkları siyasi partilerin oy devşirme merkezi haline getirmesini doğuruyor. Mesela, şehir ve büyükşehirler de bulunan çoğu muhtarı herhangi bir siyasi partinin il, ilçe başkanlığının çalışmalarını yakından takip ederken, faaliyetlerine katılırken görebilirsiniz.
Mutlaka, taşra hariç, şehir ve büyükşehirlerdeki muhtarlıkların kaldırılmasıyla ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan referandum kararı almalı ve bu problem kökten çözülmelidir. Sadece “İstanbul’da muhtarlıkların vatandaşa maliyeti yıllık 550 Milyon TL” olduğunu belirtmiştim. Bu para çiftçilere, hayvancılıkla uğraşanlara, eğitime, bilime, sanata, sağlığa aktarılsa topluma daha faydalı olmaz mı?
Size iki soru sormak istiyorum,
1- Mahalleniz de bulunan muhtarlığa en son ne zaman gittiniz?
2- Mahalleniz de vatandaşların olağan hayatını etkileyecek (Yol çalışması, ulaşım, asayiş vd.) durumlarda kime telefon açıyorsunuz? Kimden yardım istiyorsunuz?
Yazımı Victor Hugo’nun şu sözüyle noktalamak istiyorum, “Çalışmak hayat, düşünmek ışıktır.”
6 Ekim 2023 - Yakacık
Türkiye'de 32243 mahalle,18265 köy bulunmakta toplam muhtar sayısı ~50.508 kişi civarındadır. Bir muhtarın devlete 1 aylık maliyeti 2024 ocak ayı itibari ile ~23 bin TL civarındadır. Toplam 1 aylık maliyet 23.000 * 50.508= 1.161.684.000 TL dir. Eski para ile 1 katrilyon 161 milyon 684 bin TL dir. Bu günün kuru ile (dolar 30 tl) 1 aylık maliyet ~38 milyon 722 bin dolardır. 1 yıllık maliyet ise 464 milyon dolar civarıdır. Ayrıca muhtarlar esnaf ise bağ kur priminden de muaftır. Ülkemizde nüfusu 5 bin den küçük ilçeler bulunmakta muhtar sayıları ise 10 -15 civarındadır. Öneri olarak, Örneğin Köyler için gerçek yaşayan nüfus 200 den büyük ise Mahalle için nüfus 5 bin den büyükse gibi tüm mahalle ve köylerin nüfuslarına göre muhtarlıkların yeniden belirlenmesi gerekir diye düşünmekteyim..